İçerik
Dijital Pazarlama nedir?
Dijital Pazarlama, günümüzde birçok insanın hayatına temas eden kavramlardan biri olarak karşımıza çıkıyor.
Gelişen teknoloji dünyası ve buna paralel gelişen internet olanakları, hepimizi dijital dünyanın bir unsuru haline getirdi. Bunun en temel sebebi, hem kişisel hayatımızda hem iş yaşantımızda internetin vazgeçilmez bir noktaya erişmesidir. Çoğu internet kullanıcısı farkında olmasa bile, dijital dünyada birçok farklı ürün ve/veya hizmet sağlayıcısının yani işletmelerin merceği altında.
Bu durumdan dolayı işletmeler ürün ve/veya hizmetlerini, hedef kitlelerine ulaştırmak için internetin değişen dünyasına uyum sağlamak zorunda kaldı. Klasik pazarlama yöntemleri, bu adaptasyonu karşılamakta yetersiz seviyede kalınca bir anlamda dijital pazarlama doğmuş oldu.
Bu doğuş ortamı, başta belirtildiği gibi internet ile yakından ilişkilidir. Peki İnternet nedir?
Başlangıç: İnternetin Kısa Tarihi
İnternetin hikayesinin temelinde, bugün bile birçok film, kitap, belgesel, makale vb. şeylere konu olmuş soğuk savaş dönemi yatıyor. Her şey iki süper gücün (ABD – Sovyet Birliği), akıllara gelebilecek her alanda karşı karşıya gelmesiyle başladı ve teknoloji bu soğuk savaşın en önemli cephelerinden biriydi.
Yıllar 1957 gösterirken Sovyet Birliği, Sputnik uydusunu uzaya göndermeyi başarmıştı. Dünya’daki temel düşünce ABD’nin bu savaşta ağır yara almış olduğuydu.
Bilgi: Sputnik’in uzaya gönderilmesi ayrıca başka bir cephe daha açmıştı, en bilinen adıyla Uzay Yarışı’ydı. Bu olay şimdilik konumuzun dışında.
ABD, bu ilerlemeye tüm gücüyle cevap verebilmek için, tüm kurum ve kuruluşlarının bünyesinde teknoloji odaklı yapılar kurmaya başladı. Bunlardan en bilinenlerinden biri ve doğrudan internetin temelleri ortaya çıkaran yapı, ARPA yani ABD Savunma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Teşkilatıydı.
ARPA, 1958 yılında ABD Savunma Bakanlığı bünyesinde kuruldu. Adından da anlaşılabileceği gibi askeri odaklı bir teknoloji gelişim odağına sahip bu kurumun başına, kuruluşundan tam dört yıl sonra Joseph Carl Robnett Licklider getirildi.
Bilgi: 1962 Ağustosu’nda bir bilgisayar bilimcisi ve teknoloji şirketi Bolt Beranek ve Newman’ın başkan yardımcısı olan Joseph Carl Robnett Licklider, ‘’Galaksiler Arası Bir Bilgisayar Şebekesi’’ fikrini tartıştığı bir takım notlar kaleme aldı. Bu devrimci fikirler hayret verici bir şekilde bugün internettin geldiği yerle ilgili hemen her şeyi kapsıyordu.
Licklider iki yıllık görev süresinde teşkilatı, bilgisayar ağları geliştirmenin önemine ikna etti. İkna sonrasında ARPA’nın bünyesinde ARPA.NET kuruldu. 1965 yılında MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) Lincoln’de bulunan bir bilgisayar, Kaliforniya’daki bir ABD Hava Kuvvetleri bilgisayarına bağlandı.
İlk kez iki bilgisayar, bir ağ üzerinde birbirine bağlanıyordu ve bu gelişme günümüzde, internettin ilk büyük adımı olarak kabul ediliyor. ARPA.NET’in en büyük amacı bünyesinde bulunan (genellikle üniversite ve askeri kurumlar), süper bilgisayarları birbirine bağlamaktı.
21 Kasım 1969 yılına gelindiğinde birisi University of California’da diğeri Stanford’da bulunan iki süper bilgisayar birbirine bağlanmıştı bile.
Bu ilerlemeyi 1971’e kadar kadar 15 ABD kurumu izledi. 1974’te deniz aşırı noktalar(Hawaii, Norveç ve Londra), bu ağa dahil edildi. İnternet, bu noktadan günümüze kadar hiç durmadan ilerledi.
İnternet, bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. Kaynak
Bugün istatistiklere bakıldığı zaman, İnternet kullanımı her dakika her saniye artıyor, internetle etkileşim şekli her geçen gün değişerek farklı bir boyuta evriliyor.
2020 Ocak – 2021 Ocak arasındaki verilere odaklanan We Are Social Digital in 2021 raporuna göre Dünya nüfusunun %59.5’i internet kullanıyor, yine bu rapora göre, 1 yıl içindeki internet kullanıcı artışı 298 milyon olarak kaydedilmiş. Ayrıca rapora göre internet kullanıcıları, günde ortalama olarak 6 saat 43 dakika internet kullanıyor.
Dünya nüfusunun yüzde %59.5’i yaklaşık olarak, 4.66 milyar (4.660.000.000) kişiye eşittir.
Pazarlama nedir?
Bu gelişimler ve veriler ışığında, Dijital Pazarlamanın tanımını yapman önce dijital olmayan halini yani pazarlamayı tanımlamak daha doğru olacaktır.
Pazarlama; müşteriler, ortaklar ve genel olarak toplum için; değeri olan tekliflerin yaratılması, iletilmesi, sunulması ve değiş tokuşu için faaliyet dizisi ve süreçleridir. Kaynak
Pazarlama, her zaman müşterilerinizle doğru yerde ve doğru zamanda bağlantı kurmakla ilgilidir.
Bunun anlamı kitleniz neredeyse ve neyle zaman geçiriyorsa, ister büyük bir işletme olun ister küçük bir işletme, sizinde orada olmanız gerektiği anlamına geliyor.
Dijital Pazarlama tam bu sırada devreye giriyor. İnternet teknolojisinin hayatımızda büyük bir yer tuttuğu bir dönemde, bu kavrama uzak kalkmak artık mümkün gözükmüyor.
Pazarlama faaliyetlerinizi, dijitale taşımanız için 90’lı yılların başından beri gelişen (kendi has özellikleriyle) bir faaliyet olarak Dijital Pazarlama, günümüz dünyasının en popüler kavramlarından biri haline bu yüzden geldi.
Dijital Pazarlama nedir?
Dijital Pazarlama, bir ürün veya hizmeti tüketicilere ulaştırmak için, dijital ortamda yapılan ve dijitale has özellikleri içinde barındıran pazarlama faaliyetleri bütünüdür.
Daha genel ifadeyle; ürün ve/veya hizmetlerin, belirli özelliklere göre kategorize edilmiş tüketicilere, dijital dünyanın imkanlarını kullanılarak; duyurulması, ulaştırılması ve hatırlatılmasıdır.
Bilgi: Dijital Pazarlama, ABD kökenli bir disiplin olduğu için zaman Digital Marketing veya Digital Pazarlama olarakta söylenebilir.
Buradan da anlaşılacağı üzere dijital pazarlama da, klasik pazarlama gibi tüketiciye ulaşma çabasıdır. Aradaki temel fark, bunu internetin ve teknolojinin getirdiği birçok fırsat ile çevrimiçi bir şekilde yapmasıdır. Bunu klasik pazarlama gibi reklam panoları, televizyon reklamları ve el broşürleriyle değil internetin getirdiği birçok farklı kanallar vasıtasıyla yapar.
Dijital pazarlama tüketicilere; e-posta, içerik pazarlaması, arama ağları, sosyal medya ve daha fazlası aracılığıyla ulaşır. Bu durum markalar için, e-posta, video, sosyal medya veya web sitesi tabanlı pazarlama fırsatları dahil olmak üzere, bir dizi olasılık olduğu anlamına gelmektedir.
Dijital Pazarlamanın Avantajları
Dijital Pazarlama, klasik pazarlamanın kullandığı yöntem ve bileşenlerin aksine, hızlıdır ve etkileşim içerir.
Klasik pazarlamada ürün veya hizmet, genellikle reklam aracılığı müşterilere sunulur. Müşteriler bu sunulan reklam (ve türevi çalışmalar) ile ürün ve hizmeti sadece izler. Çoğu zaman etkileşimin ne seviyelerde olduğu bilinemez.
Başarılı olup olmadığı, profesyonel çalışmalarla ancak anlaşılabilir. Bu durum hem zaman hem maliyet kaybına neden olmaktadır.
En temel birkaç avantajı basitçe sıralamak gerekirse;
- Zaman: Dijital Pazarlama çok daha hızlı yayılım oranı gösterir. Yapılan çalışma anında müşterilere ulaşır. Ayrıca yapılan çalışmalar, çok daha kısa sürede ortaya çıkar.
- Maliyet: Klasik pazarlamanın devasa harcamalarının yanında dijital pazarlama maliyetleri çok daha düşüktür. Ayrıca maliyet ölçümü kıyaslanamayacak ölçüde daha nettir. Maliyet ölçümleri sonucunda çok daha az parayla, çok daha fazla hedef kitleye ulaşılabilir.
- Etkileşim: Klasik pazarlamada iletişim genellikle tek taraflıdır. Müşteriler sadece sunulanı görürler. Dijital Pazarlama‘da müşteri sürekli etkileşim halindedir.
- Ölçüm: Dijital Pazarlama kampanyaları neredeyse kusursuz derece ölçülebilir. Kampanyanın ne kadar kişiye ulaşmış olduğunu, ulaşılan kişilerin özellikleri ne olduğu, kampanyanın getirisi ve ileride ulaşılabilecek kişi sayısına kadar birçok veriye yüksek doğrulukla ulaşabilirsiniz.
Dijital Pazarlama Bileşenleri
Dijital Pazarlama nedir konusunu açıklığa kavuşturduktan sonra başlıca Dijital Pazarlama bileşenlerinin (Dijital Pazarlama Kanalları olarakta bilinir) kısaca tanımları şunlardır;
Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)
SEO (Search Engine Optimization), Türkçe karşılığı ise Arama Motoru Optimizasyonudur. Organik arama sonuçlarında iyileştirmelerle sıralama yükseltmeyi amaçlar.
SEO; Google, Yandex, Bing vb. gibi arama motorlarında, bir dizi çalışmalar yaparak, web sitelerinin bulunabilirliğini artımaya çalışmaktır. Şirketler, günümüzde SEO’dan çok fazla yararlanmaktadır.
Sizin için önerilen makale: (2022) SEO nedir?
İçerik Pazarlaması
İçerik Pazarlaması, (İngilizcesi Content Marketing), tanımlanmış bir kitleyi çekmek ve elde tutmak ve onları daha kârlı müşteri eylemlerine yönlendirmek için değerli, alakalı ve tutarlı içerik oluşturmaya ve dağıtmaya odaklanan stratejik bir pazarlama yaklaşımıdır.
İçerik Pazarlaması, yapılması zor ama en etkili dijital pazarlama bileşenidir. Ayrıca diğer bileşenlerle yakından ilgilidir.
Sizin için önerilen makale: (2022) İçerik Pazarlaması nedir?
Sosyal Medya Pazarlaması
Sosyal Medya Pazarlaması, kitlenizle bağlantı kurarak markanızı oluşturmak, satışlarınızı artırmak ve web sitesi trafiğini artırmak için sosyal medya platformlarının pazarlama ekseninde kullanılmasıdır.
Sizin için önerilen makale: (2022) Sosyal Medya Pazarlaması nedir?
Arama Motoru Pazarlaması (SEM)
SEM (Search Engine Marketing), Türkçe karşılığı ise Arama Motoru Pazarlamasıdır. Arama motorlarında Ücretli reklamlarla trafik ve görünürlük kazanma sürecidir.
Google, Yandex, Bing vb. arama motorları, ücretsiz arama sonuçlarının yanında reklam olarak da arama sonuçları sunar. SEM, bu ücret ödenerek sıralamaya dahil edilen arama sonuçları için yapılan çalışmalardır.
Affiliate Marketing
Affiliate Marketing, web sitenizde başka birinin ürünlerini veya hizmetlerini tanıtmak için komisyon aldığınız, genellikle satış performansına dayalı bir reklam türüdür.
Native Advertising
Native Advertising, esas olarak içeriğe dayalı olan ve diğer ücretli olmayan içeriğin yanında doğal bir şekilde gösterilmeye çalışılan reklamları ifade eder. Yayınlandığı web sitelerinde veya sosyal medya platformlarına, Sponsorlu Yayınlar, Tanıtılan Hikayeler veya Sizin için Önerilenler gibi başlıklara sahip olup reklam olmayan içeriğin yanında çıkan reklamlardır.
E-Posta Pazarlaması
E-Posta Pazarlaması (E-Mail Pazarlaması), ürünlerinizi ve hizmetlerinizi tanıtmanın, satmanın; yeni müşterilerle ilişkiler kurmanın, müşteri sadakatini pekiştirmenin ve müşterilerinizden değerli geri bildirim almak için e-postaların kullanmasıdır.
Inbound Pazarlama
Inbound Pazarlama; en yalın tabiriyle ürün ve hizmetlerinizi, potansiyel müşterile ulaştırmak yerine, ürettiğiniz içerikle çeşitli kanallar üzerinden, potansiyel müşterilerin sizi bulması ve etkileşime geçmesidir. Dijital Pazarlama‘da en çok tercih edilen en zor yöntemdir.
Diğer tüm bileşenlerle yakından ilgilidir.
Influencer Marketing (Influencer Pazarlaması)
Influencer Marketing, dijital medya kanallarında kitleleri etkileme gücü olan, takipçileri tarafından otorite olarak kabul edilen kişilerin, hitap ettiği kitlenin satın alma davranışlarını etkileme üzerine yoğunlaşan bir pazarlama stratejisidir.
Viral Pazarlama
Viral Pazarlama, tanımı hala tartışmalı olan bir dijital pazarlama türü olup, en basit tabiriyle oluşturulan ilgi çekici içeriğin, internet ortamında, doğal bir şekilde hızlıca yayılması olarak tanımlanabilir. Bazı otoriteler tarafından ağızdan ağıza yayılmak anlamıdan kullanılabilir.
Dijital Pazarlama ne DEĞİLDİR
Dijital Pazarlama, yapısı itibari ile zaman zaman yanlış anlaşılan bir disiplindir. Bunun nedeni henüz ülkemizde yeni bir kavram olması ve internet dünyasında sıkça yanlış tanımlanmasıdır.
Dijital Pazarlamayı tanımlarken en çok yapılan hatalara kısaca bakmak gerekirse;
Pazarlamadan bağımsız değildir!
Pazarlama; iktisat, psikoloji, sosyoloji, ulusarası ilişkiler vb. sosyal bilimlerden yararlanarak gelişen çok disiplinli bir bilimdir. İster dijital dünyada olsun ister gerçek dünyada, pazarlama dinamiklerini bilmeden ve anlamadan digital pazarlama çabası başarılı olamaz.
Dijital Pazarlamada başarılı olmak için tek formül yoktur!
Dijital Pazarlamada başarılı olmanın formülü kimisine göre sosyal medyadır kimisine göre SEM çalışmasıdır. Böyle düşünenler olaylara tek taraflı bakma hatasına düşüyor.
Sektörden sektöre, hedef kitleden hedef kitleye bu durum fazlasıyla değişecektir. B2B çalışan bir şirket için, sosyal medya pazarlaması çok fazla getirisi olmayan bir yerken, e-posta pazarlaması çok daha önem arz edebilir.
Dijital Pazarlama sadece internet reklamcılığı değildir!
Dijital Pazarlamayla uğraşan birisinin en fazla duyacağı cümle sanırım budur. İnternet reklamcılığı, bu disiplinin sadece bir birleşeninden birisidir. SEO, SEM, E-Posta Pazarlaması gibi çok çeşitli bileşenleri içerisinde barındırır.
Dijital Pazarlamada başarı için her bileşeni kullanmak gereklidir!
Çoğu dijital pazarlamacının düştüğü en büyük yanılgıdan birisidir. Sektöre göre hedef kitlenin bulunduğu yere göre bu durumda, her işletme için özeldir. Plansız bir şekilde, her pazarlama kanalına hakim olmaya çalışmak kısa ve uzun vadede bütçe ve zaman maliyetini artıracaktır.
Dijital Pazarlama ve Dijital Strateji
Dijital Pazarlama dünyasında başarılı olabilmek için, bir dijital stratejiye ihtiyacınız vardır. Hangi bileşenlerin (veya kanalların) kullanılacağı, müşterilerinizin tam olarak nerede olduğu ve kim oldukları bu strateji etrafında şekillenir.
Burada unutulmaması gereken birkaç nokta var. Çoğu kuruluş, işletme ve pazarlama stratejisini tam olarak belirlemeden, internetin sonsuz dünyasına açılıyor. Ayrıca her bileşende başarılı olma çabası, işletmelere hem maliyet hem zaman kaybı olarak geri dönüyor.
Bu noktada önce, işletmenizin genel bir stratejisi olmalı ve bu stratejiye uygun bir pazarlama stratejisi oluşturulmalıdır. Ardından Dijital Pazarlama Stratejisi oluşturularak dijital dünyaya merhaba denilmelidir.
Bu Konu Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin: Dijital Pazarlama Stratejisi nedir?
Özet
İnternetin bitmek bilmeyen gelişimi, hayatımızın her evresini etkilediği gibi iş yapış şekillerimizide şekillendiriyor. Firmalar müşterilerine ulaşmak veya küçük işletmeler pazarda sesini duyurmak için yaptığı çabalar, bugün itibari ile artarak dijital platformlara taşınıyor.
Bugünün dünyasında kendini sürekli yenilemeyen, statik kalmış tüm kavramlar dünya üzerinde egemenliği ele geçirmiş Z kuşağına ulaşmakta sıkıntı çekiyor. Günümüzün en büyük ihtiyacı haline gelen İnternet herkes büyük fırsatın ötesinde iş sahası haline geldi.
Bu gelişmeler ışığında Dijital Pazarlama çabası ektra bir çaba olmaktan çıkıp artık gereklilik haline geldi ve önümüzdeki uzun bir süre kendini sürekli yenileyerek kendinden bahsettirecek gibi görünüyor.
Yazarın Not: Bu makale yayınlandığı platformun (internet) doğasına uygun olarak gerekli görüldüğü zamanlarda güncellenecektir.
Sizde fikirlerinizi yorum bırakarak blogumun ve yazının gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.
🙂